ورق‌هایی که در چاپ فلز و قوطی در ایران استفاده می‌شود اکثرا وارداتی می‌باشد اما لاک و مرکب مصرفی در این صنعت تا حدی از داخل کشور تامین می‌شود. هرچه بیشتر در مورد مشخصات فنی مواد مصرفی و رعایت استانداردها و دستورالعمل‌ها در مرحله لاک‌زنی و چاپ و نیز پخت آن اطلاعات وجود داشته باشد می‌تواند به رشد تولید بهتر و ایجاد کمتر ضایعات کمک کند.

پیش از چاپ:

قوطی‌های تین پلیت «چاپ حلب» یکی از انواع بسته بندی‌هایی است که کاربرد فراوان دارد. درون قوطی‌ها با لاک پوشیده می‌شود و بیرون آن با چاپ افست انجام می‌شود.

یعنی برای انجام این چاپ از زینک استفاده می‌کنند که در زمان‌های قدیم از مس‌، ولی در حال حاضر از آلومینیوم استفاده می‌کنند،

ضخامت پلیت‌های مورد استفاده ۲ میلی‌متر می‌باشد که برای چاپ کارهای با تیراژ بالا پلیت‌ها را می‌سوزانند ماشین چاپ حلب همانند چاپ افست به صورت ورقی می‌باشد.

با این تفاوت که حرکت ورق فلزی به صورت مستقیم است و سیلندرها روی آن می‌چرخند و مانند کاغذ دور سیلندر نمی‌چرخند و تفاوت دیگر این که حرارت دادن فلز در حال عبور از کوره‌های مخصوص می‌باشد.

لاک‌زنی:

در چاپ فلز و قوطی از جمله مواردی که بسیار مهم است لاک می‌باشد، داخل قوطی‌ها که در تماس با محتوای آن است حتما باید با لاک پوشانده شود. معمولا سطح فلز یک بار لاک زنی انجام می‌شود اما به علت مشکلات ماشین لاک‌زنی و با کیفیت نبودن لاک این عمل دوبار انجام می‌شود، تا نتیجه دلخواه به دست بیاید و لاک دوم برای پوشاندن لایه اول می‌باشد و در انجام این عمل اگر کوتاهی انجام شود و یک نقطه از قوطی لاک نخورد باعث زنگ زدگی و خراب شدن محصول می‌شود، به همین علت درون قوطی های مواد غذایی ۲ بار و صنعتی یک بار لاک زده می‌شود. بعد از اینکه مرحله لاک زنی انجام شد قوطی در کوره قرار می گیرد تا عملیات پخت انجام شود.

اگر لاک کمتر از آن مقدار زمان لازم درون کوره قرار بگیرد و خوب پخته نشود به احتمال زیاد از سطح فلز کنده می‌شود. ولی اگر به اندازه مناسب پخته شود لاک از فلز جدا نمی‌شود. لاک‌ها دارای تاریخ مصرف می‌باشند و معمولا به رنگ سفید هستند و اگر از لاک تاریخ مصرف گذشته استفاده شود قوطی دچار زنگ زدگی می‌شود.

لاک و کوتینگ:

نوعی لاک هم وجود دارد که برای قسمت بیرونی قوطی (‌سر و ته‌) از آن استفاده می‌کنند که به رنگ طلایی می‌باشد. اما کوتینگ را روی سطح خارجی استفاده می کنند تا این سطح امکان چاپ را داشته باشد. کوتینگ پوششی است که یک لایه رنگ بر روی سطحی که قابلیت چاپ را ندارد پاشیده می‌شود تا آن سطح امکان چاپ را داشته باشد.

چاپ:

ورقه‌های فلزی که قرار است چاپ روی آن‌ها انجام شود از قبل باید چربی‌گیری و جرقه‌گیری شوند تا بتواند روی آن‌ها چاپ انجام شود. و بعد از این کار حتما با کنترل رطوبت هوا از اکسید‌شدن ورق‌ها جلوگیری کرد. و نکته مهم در یک ورق استاندارد ضخامت یکسان آن در تمامی سطوح می‌باشد. بعد از اینکه مراحل آماده‌سازی پلیت و ورق چاپی انجام شد این ورق‌ها با سیستم مک و باد از روی سینی بلند شده و به ماشین چاپ وارد می‌شود.

ماشین‌های چاپ در حال حاضر به صورت ۲ رنگ می‌باشند که اگر کاری چهار رنگ باشد اول ۲ رنگ اولیه چاپ شده ورق در کوره رفته، پخته می شود و مرکب روی فلز ثابت می‌ماند و دو رنگ بعدی روی آن چاپ انجام می‌گیرد. این ماشین‌ها در حال حاضر در هر ساعت ۶ هزار ورق را چاپ می‌کنند. در حالی که ماشین‌های قدیمی توانایی چاپ ۴‌هزار ورق را داشتند.

ماشین‌های چاپ فلز به صورت واحدی و ۳ سیلندری کار می‌کنند. بعد از چاپ هر رنگ ورق درون ماشین به صورت افقی حرکت کرده و به واحد چاپ بعدی منتقل می‌شود. ترکیب کردن رنگ‌ها از مسائل مهم و مورد توجه چاپکاران می‌باشد. به این علت که آنها در به دست آوردن این مورد دچار مشکل می‌شوند. در خیلی مواقع با ترکیب ۴ رنگ اصلی می‌توان به رنگ مورد نظر دست یافت.

مرکب سفید شکری رنگی است و با اضافه کردن مقداری از آن می‌توان رنگ را پرداخت و آماده استفاده کرد. رنگ‌های چاپ شده پس از مرحله کوره اندکی تغییر پیدا می‌کنند که در این مورد مرکب‌های ایرانی تغییر چندانی نکرده‌اند. مرکب خارجی از مرکب ایرانی گران‌تر است اما در چاپخانه‌ها از مرکب ایرانی استفاده می‌کنند که به نیازشان هم پاسخ داده می‌شود.

بعد از انجام آخرین مرحله چاپ از ورنی استفاده می‌شود. خط چاپ ورنی و کوره یا پشت سر هم قرار می‌گیرند (in line) یا به طور مستقل می‌باشند (off line) که در این صورت سرعت خط تولید پایین می‌آید.انجام عمل ورنی‌زنی با همان سیلندری انجام می‌شود که مخصوص چاپ است. برای لاک‌زنی هر محصول باید یک سیلندر لاستیکی به ابعاد و اندازه ورق، لبه کار و مارجین مناسب، مطابق نقشه آن کار تهیه شود.

پس از چاپ:

بعد از انجام عملیات چاپ ورق‌ها داخل کوره قرار می‌گیرند. طول کوره‌های معمولی حدود ۲۶ الی ۳۳ متر می‌باشد. داخل کوره زنجیری قرار دارد که ویکت‌ها روی آن نصب شده است و ورق‌ها را به صورت تک تک به جریان در می‌آورد و اگر ورق‌ها روی هم قرار بگیرند به علت خیس بودن خراشیده شده و از بین می‌روند. حرکت ورق‌ها به صورت اتوماتیک انجام می‌شود و ورق‌ها به همان سرعتی که چاپ می‌شوند باید وارد کوره شوند و سپس خارج شوند تا از سوختن آنها جلوگیری کنند.

درون کوره ۲ تا ۳ مشعل وجود دارد که گازی هستند. شعله‌ها نباید به طور مستقیم با ورق‌ها در تماس باشند و باید حرارت و دمای کوره در کل مسیر تونل یکسان باشد تا ورق‌ها نسوزند و همینطور با کنترل دما می‌توان باعث جلوگیری از ایجاد تغییر رنگ و لاک شد و برای برگرداندن دمای ورق‌ها ۲ هواکش در انتهای کوره وجود دارد و اگر این اتفاق نیفتد ورق‌ها به دلیل داغ بودن بیش از حد به هم می‌چسبند و در نهایت ورق‌های چاپ شده در قسمت قوطی سازی قیچی می‌شوند و از روی خط تا خم می‌شوند و شکل نهایی قوطی را به خود می‌گیرند. در فرم‌دهی تنوع زیادی است که در کالاهای ایرانی این تنوع جایگاهی ندارد و اغلب تولید‌کنندگان از بسته‌بندی‌های تضمین شده استفاده می‌کنند.