چاپکنندگان کتاب بهتدریج و با گذر زمان دریافتند که استفاده از اندازههای مختلف در بهبود کار بسیار مؤثر خواهد بود.
اندازهی درازا و پهنای کتاب را قطع کتاب میگویند.
اندازههای مختلف کتاب در سراسر دنیا به دلیل کاهش دورریز کاغذ و استفاده بهینه از حداکثر فضای موجود شیتهای کاغذ بر اساس ابعاد استاندارهای کاغذهای موجود، ایجاد شده است.
در ایران با توجه به اینکه مصرف کاغذ یکی از پر هزینهترین موارد یک پروژه چاپ میباشد، بر اساس اندازه دو نوع کاغذ در ابعاد ۱۰۰ × ۷۰ و ۶۰ × ۹۰ اندازههای استانداردی برای کتاب تعبیه شده است.
با رعایت این ابعاد، کمترین مقدار کاغذ دورریز میشود. یکی دیگر از دلایل به وجود آمدن قطعهای گوناگون کتاب، استفاده آسانتر و مناسب با نوع کابرد هر کتاب است. به عنوان مثال کتاب کوچکی که فضای زیادی اشغال نکند و افراد به راحتی بتوانند همراه خود داشته باشند، باید مثلا در قطع جیبی صحافی شود.
امروزه قطع کتاب نشاندهنده تعداد دفعات تا شدن کاغذ درچاپخانه نیز هست که منجر به تشکیل ورقهای کتاب میشود. بهطور مثال، کاغذ دو ورقی با چهار صفحه در قطع رحلی، چهار ورقی با هشت صفحه در قطع وزیری، و هشتورقی با شانزده صفحه در قطع رقعی برابر است.
قطع رحلی بزرگ:
اگر یک صفحه کاغذ مستطیل شکل در دست بگیرید و آن را از وسط تا بزنید، یک دفترچه خواهید داشت که ۴ ورق دارد.
آن را طوری بگیرید که بتوانید ورق بزنید. اکنون آن را به گونه ای شماره گذاری کنید که در صفحه آخر شماره ۸ را بنویسید. چیزی که تهیه کرده اید یک فرم از کتاب شماست.
با توجه به تغییرات، اندازه های قطع سلطانی و رحلی کوچک، شبیه به قطع رحلی بزرگ می باشد.
قطع وزیری:
یک صفحه کاغذ A4 در دست گرفته و آن را ۳ بار تا بزنید. سپس فرم تاخورده را به گونهای در دست بگیرید که سمت چپ پایین صفحه باز باشد.
سپس شروع به شماره گذاری صفحات کنید. فرم های شما در نهایت روی هم قرار می گیرند و از ته دوخته شده و از سه طرف برش میخورند. قطع رقعی و قطع بیاضی نیز مانند قطع وزیری می باشد.
خشتی آکاردئونی:
یک تکه کاغذ به سایز۷۰×۵۰ سانتی متر را در دست گرفته، آن را در طول، به اندازهی برابر، ۲ تای آکاردئونی بزنید و سپس آن را در عرض، یک تای سراسری دیگر بزنید و در نهایت صفحات را شماره گذاری نمایید.
قطع جیبی:
قطع جیبی به دلیل افزایش تعداد صفحات در هر فرم، مقداری پیچیدهتر بوده و دقت بیش تری لازم دارد. قطع جیبی پالتویی همانند خشتی میباشد.
فرمهای چاپ شده پس از تا خوردن روی هم قرار گرفته و دوخته میشوند. بعد از جدا کردن حاشيههاي اضافه، به قطع جيبي میرسیم.
قطع کاغذهایی که در مجتمع کوفا برای چاپ دیجیتال کتاب مورد استفاده قرار میگیرند:
دیدگاهتان را بنویسید